საქართველო სოკოთი მდიდარი ქვეყანაა, რაც ჩვენი ქვეყნის ბიომრავალფეროვნებით არის გამოწვეული. წიწვოვანი, ფოთლოვანი თუ შერეული ტყეები, დიდ ფართობებზე გაშლილი ბუჩქნარი და ველ–მინდვრები ნაყოფიერ ნიადაგს ქმნის საჭმელად ვარგისი სოკოების გამრავლებისთვის.
თუმცა საკმაოდ პრობლემური საკითხია სოკოების გარჩევა სოკოების მომგროვებლებისთვის. განსაკუთრებით საფრთხილო ამბავია ყველაზე გემრიელი სოკოების – ნიყვისა და ქამას გარჩევა მათი შხამიანი ორეულებისგან. ნიყვი ძალიან ჰგავს შხამიან სოკოს, ეგრეთწოდებულ წითელ შხამა სოკოს. ცნობილია ცადამაყვანას სახელწოდებითაც- პირდაპირი მნიშვნელობით.
ნიყვს და მის შხამიან ბიძაშვილს მართლაც ბევრი ვერ არჩევს, მითუმეტეს – თუ გადაუღებლად წვიმს. საქმე ისაა, რომ ორივე სოკო თეთრი პარკიდან ამოდის. ნიყვი ცენტრში ხევს ამ პარკს. შხამა სოკო კი ნაფლეთებად აქუცმაცებს და შედეგად მერე თეთრი ფიფქები აქვს ქუდზე. ძლიერ ნესტიან პირობებში პარკი არ ნაწევრდება და მთლიანად ძვრება ქუდიდან, აი ამ დროს მართლა განსაცდელი ელის გამოუცდელ სოკოს მაძიებელს. ასეთ შემთხვევაში, იგი სოკოს ძირს უნდა დააკვირდეს, სადაც ნიყვს თეთრი ბუდე შემორჩენილი უნდა ჰქონდეს, ხოლო შხამას – არა.
რაც შეეხება არანაკლებ პოპულარულ სოკოს სახეობას ქამა სოკოს, საქართველოში მისი 20–ზე მეტი სახეობა არსებობს. აქედან 3–4 სახეობა შხამიანია და ქამას მოყვარულმა შემგროვებელმა, მათი გამოცნობა აუცილებლად უნდა იცოდეს. ყველაზე უწყინარი და შედარებით ადვილი გამოსარჩევი სახეობაა ცხვარიო, რომელიც მწყემსების საყვარელი მინდვრის სოკოა.
მომაკვდინებლად შხამიან სოკოს“ უწოდებს ცრუ ქამას რომელიც რეალურად ქამების ჯგუფის სოკო არც არის, მაგრამ მას მაინც ჰგავს და გამოუცდელმა სოკოს მოყვარულმა შეიძლება ქამასთან ერთად შეაგროვოს. შედარებით ნაკლებად საშიშია შხამიანი ქამა – რომელიც მხოლოდ საჭმლის მომნელებელი სისტემის მოშლას იწვევს. საჭმელი ქამასგან მას ძირითადად, კარბოლის მჟავის, ე. წ. აფთიაქის სუნი გამოარჩევს.
მასალის გამოყენების პირობები