ბროკოლი ველურ ბუნებაში არ გვხვდება, რადგან ის მოსავლის შერჩევითი გამრავლების შედეგია.
ბროკოლი დაახლოებით 2,000 წლის წინ გაჩნდა, როდესაც ფერმერებმა დაიწყეს Brassica oleracea-ს (ველური მდოგვის ან ველური კომბოსტოს) შერჩევითი გამრავლება.
რომის იმპერიის პერიოდში, მეწარმეებმა მიზანმიმართულად დაამუშავეს ეს მცენარე, რათა მიღებული პროდუქტები ყოფილიყო უფრო ხრაშუნა, გემრიელი და სასარგებლო.
ეს პროცესი ეწოდება ხელოვნური სელექცია (artificial selection), რომლის მეშვეობითაც ადამიანებმა შექმნეს განსხვავებული კულტურები ბუნებაში არსებული მცენარეებისგან.
ბროკოლი – შერჩევითი სელექციის შედეგი
ბროკოლის გარდა, ამავე მეთოდით შეიქმნა:
კომბოსტო – მცენარის ფოთლების გამოკვეთით
ყვავილოვანი კომბოსტო – ყვავილედების გასაზრდელად
კეილი – ფოთლების გაძლიერებით
ბრიუსელის კომბოსტო – გვერდითი კვირტების გამოკვეთით
ყველა ეს მცენარე მომდინარეობს ერთი და იმავე წინაპრისგან – Brassica oleracea!
პროფესორის კომენტარი – გიორგი ფხაკაძე:
“ბევრი ფიქრობს, რომ ყველა ბოსტნეული ბუნებრივად იზრდება, მაგრამ სინამდვილეში ბევრი მათგანი ადამიანის ჩარევით ჩამოყალიბდა. ბროკოლი არის შესანიშნავი მაგალითი იმისა, როგორ შეგვიძლია ბუნებრივი რესურსების გაუმჯობესება მეცნიერების დახმარებით. ეს პროცესი არა მხოლოდ ჩვენს ჯანმრთელობას უწყობს ხელს, არამედ მოსავლის ხარისხსაც ზრდის.”
რატომ უნდა მიირთვათ ბროკოლი?
სუპერ საკვები: მდიდარია ვიტამინებით (C, K), ბოჭკოებით და ანტიოქსიდანტებით
იმუნიტეტის გამაძლიერებელი: ხელს უწყობს საჭმლის მონელებას და აუმჯობესებს გულის ჯანმრთელობას
ტვინის ჯანმრთელობა: ბროკოლი შეიცავს სულფორაფანს, რომელიც ტვინის უჯრედებს იცავს
წყაროები:
🔹 Cornell University – Master Gardeners Program. “Is Broccoli Man-Made?” https://blogs.cornell.edu/master-gardeners-cce-oc/2022/01/28/is-broccoli-man-made/
🔹 National Geographic – “The Science of Selective Breeding.”
🔹 Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) – “The Role of Crop Selection in Agriculture.”
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტის (PHIG) თავმჯდომარე, საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. WHO-ს ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო დონეზე.
გააზიარეთ, რომ ყველამ გაიგოს, როგორ იქმნება ჩვენი საყვარელი ბოსტნეული!
#drpkhakadze #გიორგიფხაკაძე #pitskhelauri #აქხარისხია
გაიგეთ მეტი ჩვენს ტელეგრამ არხზე შემოგვიერთდით ტელეგრამზე: https://t.me/SheniEkimi