კანადაში მდებარე ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის (UBC) მკვლევრებმა შეიმუშავეს ინსულინის აბი, რომლის პერორალურად მიღებაა შესაძლებელი – მეთოდის ეფექტი ისეთივეა, როგორიც ინექციის შემთხვევაში.
ინსულინის ნანონაწილაკებმა (NPs) მაღალი დატვირთვის შემცველობით იპოვეს მრავალფეროვანი გამოყენება სხვადასხვა დოზირების ფორმებში. ეს ნაშრომი მიზნად ისახავდა შეაფასოს გაყინვით გაშრობისა და სპრეით გაშრობის პროცესის ზემოქმედება ინსულინში დატვირთული ქიტოზანის ნანონაწილაკების სტრუქტურებზე, მანიტოლით ან მის გარეშე, როგორც კრიოპროტექტორები.
გაუწყლოებამდე, ჩიტოზანის/ნატრიუმის ტრიპოლიფოსფატის/ინსულინის ჯვარედინი ბმული ნანონაწილაკები ოპტიმიზირებული იყო ნაწილაკების ზომით 318 ნმ, PDI 0,18, ჩაკეტვის ეფექტურობის 99,4% და დატვირთვის შემცველობის 25,01%. აღდგენის შემდეგ, ყველა ნანონაწილაკი, გარდა ყინვაში გაშრობის მეთოდით წარმოებული მანიტოლის გამოყენების გარეშე, შეინარჩუნეს ნაწილაკების სფერული სტრუქტურა. მანიტოლის გარეშე სპრეით გაშრობის შედეგად დეჰიდრატირებულმა ნანონაწილაკებმა ასევე აჩვენეს ნაწილაკების უმცირესი საშუალო ზომა (376 ნმ) და ყველაზე მაღალი დატვირთვის შემცველობა (25.02%) მსგავსი ჩაკეტვის ეფექტურობით (98.7%) და PDI (0.20) მანიტოლის შემცველ ნანონაწილაკებთან შედარებით, რომლებიც დეჰიდრატირებულია ორივე შესხურებით. გაშრობის ან ყინვაში გაშრობის ტექნიკა. მანიტოლის გარეშე გაშრობის შედეგად გამხმარი ნანონაწილაკები ასევე იწვევდა ინსულინის ყველაზე სწრაფ გამოყოფას და უჯრედული შთანთქმის მაღალ ეფექტურობას.
ეს ნაშრომი გვიჩვენებს, რომ სპრეით გაშრობას შეუძლია ინსულინის ნანონაწილაკების დეჰიდრატაცია კრიოპროტექტორების საჭიროების გარეშე, რაც ქმნის მნიშვნელოვან უპირატესობას უფრო დიდი დატვირთვის ტევადობის თვალსაზრისით, დანამატების უფრო დაბალი მოთხოვნებით და ოპერაციული ხარჯებით, ჩვეულებრივ ყინვაში გაშრობის მიდგომებთან შედარებით.
იმისათვის, რომ ინსულინმა გლუკოზაზე ეფექტიანად იმოქმედოს, მან სწრაფად უნდა მიაღწიოს ღვიძლს. ორალური მეთოდით მიღებულ ინსულინს ორგანომდე მისაღწევად შეიძლება ორი-ოთხი საათი დასჭირდეს, რაც საკმაოდ დიდი დროა. ინექციურ ინსულინს ღვიძლში მოხვედრა მიღებიდან დაახლოებით 30 წუთის განმავლობაში შეუძლია და ის ორგანოში ორი-ოთხი საათის განმავლობაში რჩება.
ინსულინმა და მისმა ფარმაცევტულმა ფორმულირებმა გადაარჩინა I ტიპის დიაბეტით დაავადებულთა (T1DM) და II ტიპის დიაბეტით დაავადებულთა (T1DM) პაციენტების სიცოცხლე მისი აღმოჩენის შემდეგ 1921,2,3. თუმცა, მაღალი მოლეკულური წონის პროტეინის საკუთრების გამო, ინსულინი ადვილად გროვდება, იშლება პროტეოლიზური ფერმენტებით და გამოიყოფა პირველი გავლის ეფექტით4. I ტიპის დიაბეტის დიაგნოზის მქონე პაციენტებს ინსულინის ინექცია უტარდებათ სიცოცხლის ბოლომდე. ბევრ პაციენტს, რომლებსაც თავდაპირველად დაუსვეს ტიპი 2 დიაბეტი, ასევე სჭირდება ინსულინის ინექციები გრძელვადიან პერიოდში. ინსულინის ყოველდღიური ინექცია ამ ადამიანებისთვის ყოველდღიური ტკივილისა და დისკომფორტის სერიოზული წყაროა, რაც უარყოფითად მოქმედებს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. შედეგად, ინსულინის მიწოდების სხვა რეჟიმები, რომლებიც ნაკლებ დისკომფორტს იწვევს, როგორიცაა ინსულინის პერორალური მიღება, ფართოდ არის გამოკვლეული5, რადგან მათ აქვთ პოტენციალი დააბრუნონ ცხოვრების ხარისხი დაახლოებით ნახევარ მილიარდ დიაბეტიან პაციენტს მთელს მსოფლიოში.
ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა შეიმუშავეს ტაბლეტები, რომელთაც ღვიძლამდე მისაღწევად საინექციო ინსულინის მსგავსი დრო სჭირდება. აბები პირის ღრუში იხსნება და ლოყების შიდა მხარეს არსებული გარსის მიერ ათვისების შემდეგ ინსულინი, კუჭის გვერდის ავლით, პირდაპირ ღვიძლს მიეწოდება. ამ გზით კი დრო და ინსულინის რაოდენობა იზოგება.
მეცნიერებმა აბები ცხოველებზე წარმატებით გამოცადეს, ამჟამად კი კლინიკური ტესტირებისთვის ემზადებიან.
მასალის გამოყენების პირობები
