არაჯანსაღი კვება მოიაზრება ერთ-ერთ მნიშვნელოვან დეტერმინანტად არაგადამდებ დაავადებათა რისკებს შორის. არასათანადო ცოდნით და არაჯანსაღი კვებითი ქცევებით მრავალი ქრონიკული დაავადება შეიძლება განვითარდეს (დიაბეტი, კარდიოვასკულური დაავადებები, ავთვისებიანი სიმსივნური დაავადებები, იოდის, რკინის და სხვა მიკრონუტრიენტების დეფიციტით გამოწვეული დარღვევები, ოსტეოპოროზი, სიმსუქნე, კარიესი და სხვ.), რომელთა ხვედრითი წილი მსოფლიოში საერთო სიკვდილობის დაახლოებით 60%-ს შეადგენს, და რომელთა თავიდან აცილებაც ადვილადაა შესაძლებელი თავად მოსახლეობის და კონკრეტულად თითოეული ინდივიდის მიერ, ჯანსაღი კვების პრინციპების სისტემატური დაცვით (ჯანსაღი კვებითი ქცევებით). უარყოფითი კვების ფაქტორი და დაბალი ფიზიკური აქტივობა განაპირობებს: დიაბეტის შემთხვევების დაახლოებით 60%-ის; ძუძუს, ნაწლავისა და პროსტატის კიბოს შემთხვევების 35%-ის, ართრიტების 25%-ის, გულის კორონარული დაავადებებისა და ინსულტის შემთხვევების დაახლოებით 20%-ის განვითარებას.
თქვენ, ვინც დაინტერესებული ხართ თქვენი ჯანმრთელობით, შეგიძლიათ იხილოთ რჩევები იმის შესახებ, თუ როგორ შეინარჩუნოთ და გაიუმჯობესოთ თქვენი ჯანმრთელობა სწორი, ბალანსირებული კვებით, მიღოთ ინფორმაცია თითოეული სასარგებლო ხილისა და პროდუქტების შესახებ.
ბალი და ალუბალი
ბალისა და ალუბლის შემადგენლობაში შემავალი A ვიტამინი საჭიროა მხედველობისთვის, ძვლებისა და კბილების სიმაგრისთვის; B ჯგუფის ვიტამინი აუცილებელია ნერვული სისტემის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის, უნარჩუნებს კანს სიჯანსაღეს, ამაგრებს თმას და ფრჩხილებს; ფოლიუმის მჟავა და რკინა აწესრიგებს სისხლის შემადგენლობას; C ვიტამინი იცავს ორგანიზმს ვირუსებისა და ინფექციისაგან, ამაგრებს გულის კუნთს და სისხლძარღვების კედლებს. ბალისა და ალუბლის მთავარი სიმდიდრეა კუმარინები, რომლებიც საჭიროა ორგანიზმისთვის ტონუსის შესანარჩუნებლად.
ციტრუსები
დღეისათვის მსოფლიოში მოყავთ ციტრუსების 28 სახეობა: ფორთოხალი, გრეიპფრუტი, მანდარინი, ლიმონი, ბერგამოტი, პომელო, ციტრონი, ლაიმი, კუმკვატი და სხვ. არსებობს მრავალი შუალედური ჰიბრიდიც, როგორიცაა მაგ. მანდარინისა და ფორთოხლის ნაჯვარი. ციტრუსების ნაყოფი შეიცავს ლიმონმჟავას, შაქარს, ვიტამინებს: C (60 მგ%-ზე მეტი), PP, B და კაროტინს (პროვიტამინი A).
თანამედროვე გამოკვლევების შედეგებით დადასტურებულია, რომ ციტრუსები აძლიერებენ იმუნურ სისტემას, აფერხებენ ან სრულიად აჩერებენ კიბოს უჯრედების ზრდის პროცესს. ციტრუსების შემადგენლობაში შემავალი ვიტამინი C მიეკუთვნება ე.წ. ანტიოქსიდანტებს, რომელიც იცავს უჯრედებს თავისუფალი რადიკალებისაგან და ხელს უწყობს ქოლესტერინს დაშლას.
მსხალი
მსხალი გაჯერებულია შაქრით, ორგანული მჟავებით, ფერმენტებით, უჯრედისით, C, B, P, PP ვიტამინებით, A – პროვიტამინით, მიკროელემენტებით. უნდა ვიცოდეთ მსხლის სწორად მიღება: არ უნდა მივირთვათ დილით უზმოზე და არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დავაყოლოთ წყალი. ასევე, არ არის სასურველი მისი მიღება ხორცთან ერთად.
მასალის გამოყენების პირობები
